Món ngon từ Cá Anh Vũ

Trong số những loài cá  quý hiếm  dùng để tiến vua ngày xưa, bên cạnh cá Lăng với món Chả Cá Lã Vọng, Cá Rầm Xanh, Cá Tràu… thì không thể không kể đến  Cá Anh Vũ .

Huyền sử về Việt cổ thì cho rằng cá Anh vũ đã có ở Việt Nam từ hai ngàn năm trước Công nguyên, tức là cách đây đã hơn bốn ngàn năm. Theo Đại Việt sử lược, thế kỷ 14 sau Công Nguyên, vào thời Hùng Vương thứ ba, hiệu là Hùng Quốc Vương, một ngư dân bắt được một con cá lạ ở sông Lô, mình vảy xanh óng ánh, bụng vẩy trắng, vây đỏ, miệng giống miệng lợn.

Thấy lạ, người này liền đem tiến vua. Khi ăn, nhà vua thấy loại cá này thịt vừa ngọt vừa đậm, có vị thơm khác hẳn những loài cá khác, ăn xong thấy người khoan khoái, đầu óc minh mẫn hẳn lên như vừa ăn một thứ thuốc bổ. Nhà vua cho đây là một loài cá hiếm nên chỉ dụ dân chúng nếu bắt được cá này phải mang tiến vua. Cá Anh vũ nổi danh từ đó.

Từ xưa, các cụ đã kết luận trong cá Anh vũ ngon nhất là khối sụn môi. Khối sụn môi làm cho cá Anh vũ có phần mồm y như cái mõm lợn. Chính vì vậy, nếu hỏi ngư dân ở bến Cát, Việt Trì, họ thường không nói thẳng tên cá Anh vũ mà nói tránh là cá mõm lợn.

Môi cá phát triển như vậy là do chúng chỉ ăn loại rêu mọc trên đá ở lòng sông, chúng thường dùng môi để gặm, lúc ngủ cũng dùng môi để bám trụ vào đá, chống lại luồng nước chảy. Nói đến sụn môi cá Anh vũ, chúng ta chắc sẽ liên tưởng đến loài cá toàn sụn mà hiện nay khá phổ biến là cá tầm. 

Về phần thịt, cá Anh vũ có thịt trắng, chắc và thơm ngon giống như cá chép. Dân gian truyền rằng cá này tính mát, có thể chữa các bệnh nóng nhiệt, táo bón và bồi bổ thận.

Trong các cách chế biến cá Anh Vũ, một trong những món khó thực hiện nhất là món chả cá bởi những yêu cầu rất khắt khe trong mọi công đoạn chế biến và việc giữ được những hương vị đặc trưng của loại cá này đã là một điều vô cùng khó khăn.Khâu chế biến tẩm ướp hương vị cho món chả cá là khâu quan trọng và rất nhạy cảm. Cũng với ngần đó thứ gia vị cho một công thức nhưng chỉ cần một sự thêm bớt,thay đổi nhỏ mất cân đối sẽ làm hỏng cả một mẻ cá.

Cũng phải kể đến món Cá Anh Vũ kho tộ . Vị béo ngậy của cá thoang thoảng hương dừa, pha lẫn chút cay cay của ớt, mùi thơm của những cọng hành non là điểm đặc biệt của món ngon này , khiến người thưởng thức chắn chắn sẽ khó quên được hương vị .